PRZYGOTOWANIE DO PIERWSZEJ KOMUNII ŚWIĘTEJ?
DBANIE, TO POGŁĘBIANIE.

Dbanie, to pogłębianie!
Taką tezę stawiam sobie zajmując się problemem (i jest problem!) przygotowania do Pierwszej Komunii Świętej.
Nie chcę tu mówić o próbach, zaliczeniach, szatach, składkach i wielu innych ważnych i mniej ważnych elementach zewnętrznych przygotowań.
Nawet nie zamierzam pisać eseju o nieodzownej potrzebie przygotowań wewnętrznych, duchowych: dzieci, rodziców, chrzestnych i wspólnoty Kościoła parafialnego.
Dla mnie w tym momencie (chociaż nie od dziś) jest jeden ważny PROBLEM W ŚWIADOMOŚCI rodziców, katechetów (także księży) i dzieci. Poruszam go już od lat na różnych spotkaniach, w „Kalendarzu liturgicznym diecezji zielonogórsko – gorzowskiej” (którego jestem redaktorem) [np.: „Kalendarz liturgiczny diecezji zielonogórsko – gorzowskiej. Rok 2018”. s. 147, s. 150n, s. 153, a wcześniej chociażby osobne wskazanie miesięczne w „Kalendarzu liturgicznym diecezji zielonogórsko – gorzowskiej. Rok 2017”. s. 266; już od pierwszej mojej redakcji w kalendarzu liturgicznym w 2013 s. 125, s. 133 oraz w następnych latach do dziś]. Tę kwestię podnosiło wielu przede mną i zapewne po mnie.
To nie są żadne rewolucje. Na ile zastosowaliśmy wskazania II Synodu Plenarnego w Polsce, który odbywał się w latach 1991 – 1997? Nie doceniamy Sakramentu Pokuty, jego celebracji i jest ona często sprawowana podczas innych sakramentów (jednocześnie, a nie chociażby jeden po drugim). Co czytamy w Tekście roboczym synodu?
„W celu ożywienia ducha pokuty i przybliżenia sensu sakramentu pokuty i pojednania Synod zaleca duszpasterzom i katechetom troskę o formację sumień wiernych przez katechezę na temat społecznego charakteru każdego grzechu oraz na temat eklezjalnego wymiaru pojednania (pojednanie z Bogiem dokonuje się w Kościele i poprzez pojednanie z Kościołem). Okazją do tej katechezy winno być przygotowanie dzieci do pierwszej spowiedzi, rekolekcje i misje w okresie Wielkiego Postu, dni skupienia. Zgodnie z wymaganiem posoborowego rytuału zaleca się wspólne przygotowanie penitentów do sakramentu pojednania przez celebrację słowa Bożego, wspólny rachunek sumienia i akty żalu. Jest to pożądane w dniach rekolekcji, misji, spowiedzi dzieci i młodzieży na rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, grup modlitewnych i oazowych. W takich okolicznościach konieczna jest do dyspozycji penitentów większa liczba kapłanów. Synod poleca duszpasterzom, aby regularnie zasiadali w konfesjonałach w soboty wieczorem i w przeddzień większych świąt, umożliwiając w ten sposób wiernym przygotowanie się do pełnego udziału w niedzielnej i świątecznej mszy św. Wierni winni być zachęcani, aby przystępowali do sakramentu pokuty i pojednania poza czasem sprawowania mszy św. Księża winni sprawować sakrament pokuty ubrani w odpowiednie szaty liturgiczne (komżę lub albę i stułę). Ich zaniechanie pozbawia sakrament aspektu celebracji, który mu przysługuje na równi z pozostałymi sakramentami”. (II POLSKI SYNOD PLENARNY. TEKSTY ROBOCZE. s. 87. nr 52.)
Celem istotowym jednego sakrament nie jest „służebność” względem drugiego sakramentu lecz nasze uświęcenie, przyjęcie łaski Bożej, uwielbienie Boga i nie możemy pomijać faktu, że dzieci w obecnym czasie przygotowują się do dwóch sakramentów świętych: Sakramentu Pokuty (spowiedzi świętej) i Eucharystii (Komunii Świętej).
NAUCZAMY I PRZYGOTOWUJEMY DO DWÓCH SAKRAMENTÓW ŚWIĘTYCH: DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI ŚWIĘTEJ I PIERWSZEJ KOMUNII ŚWIĘTEJ (chociaż o samych nazwach i ich rzutowaniu na świadomość trzeba powiedzieć w innym miejscu, a samo podkreślanie liczby „pierwszej” może sugerować konieczność liczenia lub ograniczenia), więc „po raz pierwszy” przestępują do Sakramentu Pokuty i Eucharystii. Następnie będzie rocznica I Spowiedzi Św. i I Komunii Świętej. Do samej Pierwszej Komunii Św. (bez Sakramentu Pokuty) mogą przystąpić tylko neofici (i to w bliskości Chrztu Świętego).
Pamiętajmy o tym nie tylko w czasie przygotowań do Pierwszej Spowiedzi Świętej i Pierwszej Komunii Świętej, ale w nauczaniu, w liturgii. W związku z tym ukułem nawet dla siebie pewną zasadę mistagogiczną i katechetyczną dotyczącą troski, która powinna dotyczyć nie tylko wystroju świątyni, piękna liturgii, ale także jakości i refleksji nauki: DBANIE, TO POGŁĘBIANIE.

Ks. Andrzej Hładki.
Żary 2018-04-17

PS z 2023.05.16
Nawet tak zacne wydawnictwo HLONDIANUM z Poznania, niestety powiela błąd, że dzieci przygotowują się (tylko???) do Pierwszej Komunii Świętej. A o Pierwszej Spowiedzi Świętej raczy zapominać… (Wystarczy wsłuchać się w wezwania Modlitwy Wiernych z 2023 roku)